Τετάρτη 28 Μαρτίου 2012

Εγιάλ Σιβάν: Η αντι-σιωνιστική οπτική ενός Ισραηλινού σκηνοθέτη

 
«Οι διακρίσεις δεν είναι μόνο εναντίον των Παλαιστινίων αλλά και εναντίον των  Ισραηλινών. Η Ισραηλινή κυβέρνηση πρέπει να αναγκαστεί να τερματίσει την κατοχή ή αλλιώς αυτό θα είναι το τέλος του Ισραήλ.»
Εγιάλ Σιβάν

(Μια γνωριμία με τον Ισραηλινό σκηνοθέτη Εγιάλ Σιβάν με αφορμή την προβολή του ντοκιμαντέρ του «Γιάφα, ο μηχανισμός του πορτοκαλιού» στο 14ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2012. Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία του περίφημου εσπεριδοειδούς που προέρχεται από την Παλαιστίνη και που  η ιστορία του  ταυτίζεται με την ιστορία της περιοχής).




Ο Εγιάλ Σιβάν είναι ένας Ισραηλινός σκηνοθέτης    γνωστός για την κριτική του στην πολιτική του Ισραήλ και  γνωστός επίσης για την συμμετοχή του στο  BDS, ένα κίνημα πολιτών που καλεί σε μποϊκοτάζ κατά του Ισραήλ, στον οικονομικό, ακαδημαϊκό και πολιτιστικό τομέα.

Ο Εγιάλ Σιβάν γεννήθηκε το 1964 στη Χάιφα του Ισραήλ και μεγάλωσε στην Ιερουσαλήμ. Αφού εργάστηκε ως επαγγελματίας φωτογράφος μόδας στο Τελ Αβίβ, άφησε τη χώρα το 1985 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Έκτοτε μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στην Ευρώπη και στο Ισραήλ.
Γνωστός για τις αμφιλεγόμενες ταινίες του, έχει γυρίσει περισσότερα από δέκα πολιτικά ντοκιμαντέρ που διακρίθηκαν διεθνώς και είναι παραγωγός πολλών άλλων. Οι ταινίες του έχουν βραβευτεί σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ, έχουν συμμετάσχει σε σημαντικές εκθέσεις τέχνης, και έχουν προβληθεί σε κινηματογραφικές αίθουσες και στην τηλεόραση. Την περίοδο αυτή, είναι αναπληρωτής καθηγητής παραγωγής media και επικεφαλής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Κινηματογράφος, βίντεο και νέα μέσα», στο Τμήμα Καλών Τεχνών και Ψηφιακής Βιομηχανίας του Πανεπιστημίου του East london.

Παράλληλα, δίνει διαλέξεις και δημοσιεύει άρθρα και δοκίμια για το παλαιστινιακό ζήτημα, τη σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ και τη δεοντολογία, τα πολιτικά εγκλήματα, την πολιτική χρήση της μνήμης, τη γενοκτονία και θέματα εκπροσώπησης, κ.ά. Είναι ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της εταιρείας παραγωγής ντοκιμαντέρ momento! που εδρεύει στο Παρίσι, και του πρακτορείου διανομής ταινιών Scalpel.   Είναι μέλος του συμβουλίου σύνταξης του εκδοτικού οίκου La Fabrique, καθώς και του γαλλικού επιστημονικού περιοδικού κοινωνικοπολιτικών θεμάτων De lautre côté.

Η πρώτη του ταινία, "Aqabat-Jaber" που  κυκλοφόρησε το 1987, ακολουθεί την καθημερινή ζωή των Παλαιστινίων προσφύγων στο στρατόπεδο Aqabat-Jaber στη Δυτική Όχθη. Η ταινία κέρδισε πολλά βραβεία.

Η επόμενη ταινία του, το "Izkor: Δούλοι της μνήμης" (1991) ορίζει τη διαδρομή για το μελλοντικό έργο του  ξεκινώντας   τη σύγκρουση με τα επίσημα ισραηλινά ιδρύματα.  Η ταινία ασχολείται με την πολιτική της μνήμης,   όρος που καθιερώθηκε από τον ιστορικό Raul Hilberg, όπως εφαρμόζεται από το  εβραϊκό κράτος και την πολιτική του.

Η ταινία του 2004,  "Route 181: Στιγμές από ένα ταξίδι σε Παλαιστίνη-Ισραήλ", δημιουργήθηκε μαζί με τον Παλαιστίνιο συγγραφέα Μichel Khleifi. Πρόκειται για μια επική ταινία που εξ αιτίας της διάρκειάς της-κρατάει  περίπου τεσσερισήμισι ώρες επιτρέπει στους  κινηματογραφιστές να παρουσιάσουν την προφορική ιστορία  μια ευρείας ποικιλίας  ανθρώπων που έζησαν κατά μήκος της γραμμής 1947 . Μέσω της απεικόνισης του φυσικού τοπίου  και των ανθρώπων που το   κατοικούν, οι θεατές λαμβάνουν μια πληρέστερη κατανόηση αυτού του  μέρους του κόσμου.
Οι θεατές «συναντούν» Ισραηλινούς  και Παλαιστίνιους από μια ευρεία ποικιλία   υποβάθρων και  πολιτικής. Απογοητευμένοι  Ισραηλινοί Εβραίοι Μαροκινής καταγωγής θα ήθελαν ποτέ να μην είχαν μεταναστεύσει στο Ισραήλ  , ενώ έφηβοι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ, επειδή είναι εκπαιδευμένοι με ένα ισραηλινό πρόγραμμα σπουδών, καυγαδίζουν για το κατά πόσον είναι Παλαιστίνιοι  ή Ισραηλινοί. Αυτό είναι  το καλύτερο που κάνει η ταινία, γι' αυτό και διαρκεί  τεσσερισήμιση  ώρες - εισάγει στο ακροατήριό του, μέσω των εκτεταμένων συνεντεύξεων με διάφορους Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους, τη λεπτή πολυπλοκότητα αυτών των ανθρώπων που ζουν κατά μήκος της πράσινης γραμμής. Η ταινία οδήγησε τον  Γάλλο φιλόσοφο Alain Finkielkraut Sivan να κατηγορήσει τον Σιλβάν ότι είναι «Εβραίος που μισεί τον εαυτό του" και ότι  τα μέρη της ταινίας που ασχολούνται με το Ολοκαύτωμα έχουν κλαπεί.

Από το ντοκιμαντέρ  "Route 181: Στιγμές από ένα ταξίδι σε Παλαιστίνη-Ισραήλ":




Για το ντοκιμαντέρ , Γιάφα, ο μηχανισμός του πορτοκαλιού(2009) ο Εγιάλ Σιλβάν είπε:

«Σκοπός μου δεν είναι μόνο να επικρίνω  το Σιωνισμό και το παρελθόν  αλλά και να αναθεωρήσω το μέλλον.»

Το  όνομα "Γιάφα" είναι γνωστό ως μάρκα πορτοκαλιού για τους περισσότερους ανθρώπους. Ωστόσο, λίγοι   γνωρίζουν ότι είναι το όνομα μιας  αρχαίας  Παλαιστινιακής πόλης,   μέρος τώρα του  Τελ Αβίβ.
Σε μια προσπάθεια να παρουσιάσει τις αντιτιθέμενες πλευρές του ισραηλινο-παλαιστινιακού  ζητήματος, το   ντοκιμαντέρ Γιάφα, ο μηχανισμός του πορτοκαλιού δίνει βήμα σε  Άραβες και Ισραηλινούς να αφηγηθούν  τις διαφορετικές ιστορίες τους με επίκεντρο τα πορτοκάλια της Γιάφα.

Η ιστορία του πορτοκαλιού ταυτίζεται με την ιστορία της περιοχής. Μέσα από φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό, μέσα από την ποίηση και τη ζωγραφική, μέσα απ’ τις μαρτυρίες ιστορικών αλλά και εργατών στη βιομηχανία του πορτοκαλιού, μέσα απ’ τις μνήμες και τους σύγχρονους θρύλους, οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί συναντιούνται και συνεργάζονται

«Η Ιστορία του Ισραήλ βασίζεται σ’  ένα ψέμα,  ότι όλη  η περιοχή της Παλαιστίνης ήταν έρημη πριν από την Εβραίους», δηλώνει ο Εγιάλ Σιβάν,   «Προσπαθώ να αναθεωρήσω την λανθασμένα  ειπωμένη ιστορία της Παλαιστίνης».

Στην ταινία, ένας ηλικιωμένος Άραβας ιδιοκτήτης οπωρώνα μιλάει για τις παλιές καλές εποχές, όταν Άραβες και Εβραίοι ζούσαν μαζί ειρηνικά,  πριν   τα περιβόλια  απαλλοτριωθούν  μετά το 1948. Στο μεταξύ,  Ισραηλινοί αξιωματούχοι   εκφράζουν την υπερηφάνεια τους που κατέστησαν  τη  μάρκα Γιάφα   γνωστή σε όλο τον κόσμο.
Ένας ηλικιωμένος ισραηλινός ποιητής περιγράφει την παλιά Γιάφα με χαρούμενες μεταφορές, όπως  ακριβώς  και ο ηλικιωμένος Άραβας γεωργός που  μεγάλωσε στα περιβόλια με τους  εβραίους φίλους του.
Αλλά όταν μιλάνε γι' αυτό που έχει χαθεί κανείς τους δεν μπορεί να αντισταθεί στο συναίσθημα.  Το παρελθόν δίνει τόσο την ευτυχία όσο και τον πόνο σε όλους.

Οι τίτλοι έναρξης του ντοκιμαντέρ  "Γιάφα, ο μηχανισμός του πορτοκαλιού¨:




Ο Εγιάλ Σιβάν απαντάει σε ερωτήσεις μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ του στο 14ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2012:





ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

Ντοκιμαντέρ

2009    Jaffa, the oranges clockwork
            88 minutes, colour, Video.
2004    I Love You All  / Aus Liebe Zum Volk (co-directed with Audrey Maurion)
            98 minutes, b/w & color, 35mm.
2003    Route 181, Fragments of a Journey in Palestine-Israel
            (co-directed with Michel Khleifi) Documentary, 272 minutes, colour, Video.
1999    The Specialist, portrait of a modern criminal
            128 minutes, b/w, 35mm.
1995    Aqabat-Jaber, Peace with no Return?
            61 minutes, colour, 16mm.
1994    Jerusalem(s), Borderline Syndrome
            Docu-drama, 64 minutes, colour, 16mm.
1993    Itgaber, he will Overcome
            2 x 85 minutes, colour, video.  
1990    Izkor, Slaves of Memory
            97 minutes, colour, 16mm.
1987    Aqabat-Jaber, Passing Through
            81 minutes, colour, 16mm.

Τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ

2007    Citizens K, the twin brothers
            54 minutes, colour, Video.
2005    Faces of the Fallen
            52 minutes, colour, Video.
1991    Israland
            58 minutes, colour, video.

Ταινίες μικρού μήκους

2001    On the Top of the Descent Fiction
            32 minutes colour, Video.
1997    Burundi, under Terror
            Photomentary, b/w, 13 minutes, 35mm.
1996    Itsembatsemba, Rwanda one Genocide later
            Photomentary, b/w, 13 minutes, 35mm.



ΠΗΓΕΣ:

http://tdf.filmfestival.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=1034&SectionID=92&MovieID=893

http://www.eyalsivan.info/index.php?p=filmmaker

 http://electronicintifada.net/content/review-route-181-fragments-journey-palestine-israel/3464

www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=history-and-future-of-the-middle-east-out-of-the-orange-peel-2010-06-27

 http://en.wikipedia.org/wiki/Eyal_Sivan

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Δείτε ακόμα